ต้นผักเฮือด / Garlic pear tree
ชื่อไทย: ผักเฮือด
ชื่อวิทยาศาสตร์: Crateva adansonii subsp. odora (บางตำราจัดเป็น Crateva magna)
ชื่อสามัญ: Garlic pear tree, Sacred Barna
วงศ์: Capparaceae (วงศ์เดียวกับผักเสี้ยน)
ชื่อท้องถิ่น:
ภาคเหนือ: ผักเฮือด
ภาคกลาง: เทียมทาม, ผักเฮือด
อีสาน: ผักเฮือด, ผักเฮือดขาว
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ประเภท: ไม้ยืนต้นผลัดใบ ขนาดเล็กถึงกลาง
ความสูง: 6-15 เมตร
ใบ: เป็นใบประกอบแบบมี 3 ใบย่อย รูปรีถึงรูปไข่ ปลายแหลม โคนสอบ ผิวใบเรียบ
ดอก: ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง สีขาวอมเหลืองหรือขาวอมเขียว
เกสรเพศผู้ยาวจำนวนมาก ทำให้ดอกดูฟูคล้ายดอกไม้ไฟ
มีกลิ่นหอมแรงคล้ายกลิ่นกำมะถัน/กลิ่นฉุน จึงได้ชื่อว่า Garlic pear tree
ผล: กลมรี ขนาด 36 ซม. เปลือกแข็ง มีเมล็ดหลายเมล็ด เนื้อในสีเหลือง
การกระจายพันธุ์: พบตามป่าละเมาะ ริมน้ำ พื้นที่ราบลุ่มเกือบทุกภาคของไทย
การใช้ประโยชน์
อาหาร:
ยอดอ่อน ดอกตูม และผลอ่อน ใช้เป็นผักลวกจิ้มน้ำพริก แกงอ่อม แกงผักเฮือด
รสออกขมมันเล็กน้อย
สมุนไพร:
เปลือกต้น ใช้แก้ปวดเมื่อย แก้ไข้
ใบและรากใช้ตำพอกแก้ปวดบวม
ไม้: เนื้อไม้เหนียว ใช้ทำเครื่องมือการเกษตรพื้นบ้าน